Avrupa’daki Osmanlı Şehirleri

İNSAN
Dr. Emrah İstek tarafından kaleme alınan kitaplar okuyucuları tarihin patikalarına çekiyor.

Avrupa’daki Osmanlı Şehirleri: Osmanlı şehirleri, çeşitli yönleriyle araştırmalara konu olmuş geniş bir sahadır. Bu sahanın içinde kent mimarisi ve vakıf eserleri ile dinî, kültürel ve içtimâî hayat çok boyutlu olarak yer almaktadır. Bu çok yönlü resmi anlayabilmek için başta arşiv kayıtları olmak üzere farklı zamanlarda buralardan geçen seyyahların eserlerine başvurmak bir gerekliliktir. Zira yıllar içinde sürekli değişime uğrayarak dinamik yapısını kaybetmeyen şehirlerin değişen yapısı, buralardan geçen seyyahların birbiriyle mukayeseli değerlendirilmesi sonucunda ortaya konabilir. Bu bağlamda eserimizin araştırma sahası olan Avrupa toprakları içinde kalan Osmanlı şehirleri, Avrupa’dan Osmanlı topraklarına çeşitli sebeplerle gelen seyyahların gözlemleri üzerinden incelenmiştir. 

100 Seyyahın Gözüyle Ayasofya : Geçmişinde iki imparatorluk ve bir cumhuriyet yönetimi gören Ayasofya’nın dünya çapındaki yabancı ziyaretçileri, inşa edildiği zamandan günümüze kadar eksik olmamıştır. Yüzlerce kilometre uzaklardan İstanbul’a gelen seyyahların kentte en çok görmek istedikleri yapıların başında bu eser gelmiştir. Söz konusu tarihi yapının İstanbul’da bulunması ve ona yüklenen dini anlam, seyyahları buraya getiren iki önemli özelliktir. Başta Hristiyanlar olmak üzere Müslüman seyyahların da ilgisini çeken Ayasofya, onu görmeye gelenlerde büyük bir heyecana sebep olmuştur.

 

Bu heyecanı yaşayan her bir seyyahın gözündeki ve gönlündeki Ayasofya’nın nasıl göründüğü sorusundan yola çıkılarak hazırlanan bu çalışma, insanlığın yarısı tarafından kutsal sayılan mabedin, seyyahların inanç ve fikir dünyaları üzerinden yorumlanışını ele almaktadır. Ayrıca yapının zaman içinde geçirdiği dönüşümler ve mabet hakkındaki rivayetler de bu çalışmanın muhtevasını oluşturmaktadır.